มติคณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน
ครั้งที่ 22/2556 (ครั้งที่ 156)
วันศุกร์ที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2556 เวลา 11.00 น.
ณ ห้องประชุม 4 ชั้น 15 ศูนย์เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ (ENCO) อาคารบี
1. แนวทางการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ภาคครัวเรือน
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน นายพงษ์ศักดิ์ รักตพงศ์ไพศาล เป็นประธานกรรมการ
ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน นายสุเทพ เหลี่ยมศิริเจริญ เป็นกรรมการและเลขานุการ
เรื่อง แนวทางการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ภาคครัวเรือน
สรุปสาระสำคัญ
1. เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2555 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงานในฐานะประธานคณะกรรมการ บริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) ได้ลงนามแต่งตั้งคณะอนุกรรมการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน เพื่อทำหน้าที่กำหนดแนวทางการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน รวมทั้งพิจารณาการจัดทำฐานข้อมูล การกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากการปรับราคาก๊าซ LPG
2. คณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2556 เห็นชอบตามมติคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2556 โดยเห็นชอบให้ขยายเวลาตรึงราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนที่ 18.13 บาทต่อกิโลกรัม ไปจนถึงเดือนมีนาคม 2556 และเห็นชอบให้ปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนให้สะท้อนต้นทุนโรงแยกก๊าซธรรมชาติที่ 24.82 บาทต่อกิโลกรัม ภายในปี 2556 โดยมอบหมายให้ กบง. พิจารณาแนวทางการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน และการบรรเทาผลกระทบกลุ่มครัวเรือนรายได้น้อย และร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร ต่อมาเมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2556 กบง. มีมติเห็นชอบให้ขยายระยะเวลาตรึงราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนที่ 18.13 บาทต่อกิโลกรัม ไปจนถึงวันที่ 31 พฤษภาคม 2556
3. กบง. เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2556 ได้มีมติเห็นชอบให้ขยายระยะเวลาตรึงราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนที่ 18.13 บาทต่อกิโลกรัม จากเดิมวันที่ 31พฤษภาคม 2556 เป็นวันที่ 30 มิถุนายน 2556 และเห็นชอบแนวทางดำเนินการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ภาคครัวเรือน ดังนี้ (1) รวบรวมข้อมูลจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งด้านผู้ใช้และผู้จำหน่ายก๊าซ LPG (2) จัดตั้งคณะทำงานเพื่อกำกับดูแลระบบฐานข้อมูลกลาง (Data Center) และหน่วยงานการยืนยันสิทธิ์ (Call Center) (3) จัดทำข้อมูลให้เป็นระบบ ฐานข้อมูลกลาง รวมทั้งกำหนดรหัส (Code) ของผู้ใช้และผู้จำหน่ายก๊าซ LPG (4) ออกแบบรายงานข้อมูลส่งไปยังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เพื่อประกาศรายชื่อผู้มีสิทธิ์และผู้ที่ต้องลงทะเบียนเพิ่มเติม (5) การไฟฟ้า นครหลวง (กฟน.) การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) แจ้งชื่อผู้มีสิทธิ์ผ่านบิลค่าไฟฟ้า และกิจการไฟฟ้าสวัสดิการสัตหีบ แจ้งชื่อผู้มีสิทธิ์ผ่านบัตรรับรองสิทธิ์ (6) ประชาชนสามารถตรวจสอบสิทธิ์ได้ 3 ทาง คือ อปท. บิลค่าไฟฟ้า และร้านค้าก๊าซ LPG (7) กรมการค้าภายใน และ อปท. รับลงทะเบียนเพิ่มเติม เพื่อส่งข้อมูลเข้าสู่ Data Center ต่อไป (8) เชื่อมต่อระบบฐานข้อมูลกลางกับ Call Center และการยืนยันสิทธิ์ระหว่างผู้ใช้และผู้จำหน่ายก๊าซ LPG (9) บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ดูแลระบบการยืนยันสิทธิ์ เพื่อให้ผู้มีสิทธิ์สามารถซื้อก๊าซ LPG ได้ในราคาเดิม และ (10) ผู้ค้าน้ำมันตามมาตรา 7 นำปริมาณจำหน่ายก๊าซ LPG ที่จำหน่ายให้ผู้มีสิทธิ์แจ้งกับกรมธุรกิจพลังงาน (ธพ.) รับรองเพื่อลดเงินส่งเข้ากองทุนน้ำมันฯ ทั้งนี้ มอบหมายให้ ปตท. เป็นหน่วยงานหลักในการดำเนินงานการยืนยันสิทธิ์ (ระบบ SMS ยืนยันสิทธิ์) รวมทั้งค่า SMS ยืนยันสิทธิ์ และค่าใช้จ่ายในการดำเนินการที่เกี่ยวข้องทั้งหมด พร้อมทั้งประสานผู้ค้าน้ำมันตามมาตรา 7 เพื่อร่วมดำเนินการตามแนวทางดังกล่าว และมอบหมายให้ ธพ. และพลังงานจังหวัดรับผิดชอบกำกับดูแล ให้ผู้ค้าน้ำมันตามมาตรา 7 จัดทำระบบการช่วยเหลือผู้มีสิทธิ์สามารถซื้อก๊าซ LPG ได้ในราคาเดิม
4. คณะอนุกรรมการบรรเทาผลกระทบฯ ได้ประชุมเพื่อกำหนดแนวทางการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน และติดตามผลการดำเนินงาน รวม 4 ครั้ง สรุปความก้าวหน้าการดำเนินการตามแนวทางบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ภาคครัวเรือน ได้ดังนี้
4.1 ฐานข้อมูล ได้รวบรวมฐานข้อมูลจากหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องและจำนวนผู้มีสิทธิ์ได้รับการช่วยเหลือแยกตามประเภทต่างๆ ได้ดังนี้ (1) ครัวเรือนใช้ไฟฟ้าไม่เกิน 90 หน่วยต่อเดือน จำนวน 7,430,639 ครัวเรือน (2) ครัวเรือนไม่มีไฟฟ้าใช้ จำนวน 186,822 ครัวเรือน (3) ร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร จำนวน 168,529 ร้าน และ (4) ร้านค้าก๊าซ LPG จำนวน 33,800 ร้าน
4.2 ระบบฐานข้อมูลกลาง แบ่งเป็น
1) จัดทำระบบฐานข้อมูลกลางของผู้มีสิทธิ์ได้รับการชดเชย โดยจัดเรียงข้อมูลของผู้ได้รับสิทธิ์ จากการไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค กิจการไฟฟ้าสวัสดิการสัตหีบ กรมการพัฒนาชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และข้อมูลร้านค้าก๊าซปิโตรเลียมเหลว (ร้านค้าปลีก) จากกรมธุรกิจพลังงาน ให้อยู่ในรูปแบบที่สามารถ ใช้งานได้บนฐานข้อมูลเดียวกัน
2) กำหนดรหัสผู้มีสิทธิ์ ได้แก่ (1) ครัวเรือนที่ใช้ไฟฟ้าไม่เกิน 90 หน่วยต่อเดือน ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล กำหนดรหัสโดยใช้รหัสเครื่องวัด 8 หลัก ตามใบแจ้งค่าไฟฟ้าของ กฟน. (2) ครัวเรือนที่ใช้ไฟฟ้า ไม่เกิน 90 หน่วยต่อเดือน ในส่วนภูมิภาค กำหนดรหัสโดยใช้ หมายเลขผู้ใช้ไฟฟ้า 11 หลักหลัง ตามใบแจ้ง ค่าไฟฟ้าของ กฟภ. (3) ครัวเรือนที่ใช้ไฟฟ้าไม่เกิน 90 หน่วยต่อเดือน ในกิจการไฟฟ้าสวัสดิการสัตหีบ กำหนดรหัส โดยใช้หมายเลขผู้ใช้ไฟฟ้า 9 หลัก ตามใบแจ้งค่าไฟฟ้า (4) ครัวเรือนไม่มีไฟฟ้า Data Center กำหนดรหัสให้ 10 หลัก (5) ร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร Data Center กำหนดรหัสให้ 10 หลัก และ (6) ร้านค้าก๊าซ LPG Data Center กำหนดรหัสให้ 6 หลัก
4.3 การแจ้งสิทธิ์ โดย กฟน. กฟภ. และกิจการไฟฟ้าสวัสดิการสัตหีบ ได้แจ้งสิทธิ์ครัวเรือนที่ใช้ไฟฟ้า ไม่เกิน 90 หน่วย ผ่านใบแจ้งค่าไฟฟ้าและหนังสือแจ้งสิทธิ์ ตั้งแต่วันที่ 14 มิถุนายน 2556 โดยดำเนินการต่อเนื่อง 3 เดือน ตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงสิงหาคม 2556 และเพื่อให้มีความพร้อมในการชี้แจงข้อสงสัย กระทรวงพลังงานได้ใช้ศูนย์บริการร่วมของกระทรวงพลังงานเพื่อชี้แจงข้อสงสัยต่างๆ ในเบื้องต้น ที่หมายเลข 02-140-7000
4.4 การลงทะเบียนเพิ่มเติม โดยกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ได้จัดให้มีการลงทะเบียนเพิ่มเติมสำหรับร้านค้า หาบเร่ และแผงลอยอาหารที่ตกสำรวจ โดยขอขึ้นทะเบียนใหม่ได้ที่สำนักงานพาณิชย์จังหวัด สำนักงานการค้าภายในจังหวัด สำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าจังหวัด หรือพลังงานจังหวัดในพื้นที่ได้ตั้งแต่วันที่ 10 มิถุนายน 2556 สำหรับครัวเรือนที่ไม่มีไฟฟ้าใช้ จะเปิดให้มีการลงทะเบียนเพิ่มเติมที่ อปท. เมื่อได้มีการส่งประกาศรายชื่อผู้มีสิทธิ์ไปยัง อปท. แล้ว
4.5 ระบบช่วยเหลือผ่านผู้ค้ามาตรา 7 โดย ธพ. และ ปตท. ได้ประชุมหารือร่วมกับผู้ค้ามาตรา 7 สมาคมร้านค้าก๊าซ และ Service Provider สรุปผลการหารือได้ดังนี้ (1) ผู้ค้ามาตรา 7 ยินดีให้ความร่วมมือให้มีระบบการค้าก๊าซ LPG เพื่อให้ผู้ซื้อสามารถซื้อก๊าซ LPG ในราคาเดิมได้ โดยผู้ค้ามาตรา 7 แบ่งความรับผิดชอบการสำรองเงินจ่ายตามส่วนแบ่งการตลาด (2) ปัจจุบันมีร้านค้าก๊าซ LPG ที่จำหน่ายมากกว่า 60 กิโลกรัมต่อวัน ประมาณ 33,000 ร้าน ซึ่งอยู่ในการควบคุมของ ธพ. เข้าร่วมโครงการ และ (3) กำหนดขั้นตอนการเข้าใช้สิทธิผ่านโทรศัพท์มือถือ โดยแบ่งเป็น
4.6 การจัดทำแนวทางการป้องกันการทุจริต แบ่งเป็น 2 กรณี คือ (1) กรณีร้านจำหน่ายก๊าซ/ประชาชน แอบอ้างใช้สิทธิของผู้อื่น อาจมีความผิดฐานฉ้อโกงตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 341 ระวางโทษจำคุก ไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 6,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และ (2) กรณีร้านจำหน่ายก๊าซ ไม่นำออกจำหน่าย/ปฏิเสธการจำหน่าย อาจมีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 มาตรา 30 และมาตร 41 ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
4.7 การประชาสัมพันธ์ แบ่งเป็น 3 ระยะ ดังนี้ (1) การทำความเข้าใจให้กับทุกภาคส่วน (2) การเตรียมความพร้อมและติดตามตรวจสอบทุกระบบ โดยจะเริ่มดำเนินการก่อนการยืนยันสิทธิ์ และ (3) การทำความเข้าใจ ในการรับสิทธิ์ และการได้รับสิทธิ์
4.8 การอบรมชี้แจงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย (1) การอบรมเตรียมความพร้อมให้กับวิทยากร (2) จัดทำคู่มือ เอกสารประกอบการอบรม และการประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และ (3) การอบรมโรงบรรจุ ร้านค้าก๊าซรายย่อย และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
การดำเนินการทั้งหมดคาดว่าจะแล้วเสร็จในต้นเดือนสิงหาคม 2556 จากนั้นจะต้องมีการทดสอบระบบและปรับปรุงระบบต่างๆ ให้สมบูรณ์ มีความพร้อมในการดำเนินการเพื่อรองรับการบรรเทาผลกระทบดังกล่าว ดังนั้น คาดว่าจะสามารถปรับราคาขายปลีกราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนได้ ตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน 2556 เป็นต้นไป
5. แนวทางการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2556 เห็นชอบให้ปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนให้สะท้อนต้นทุนโรงแยกก๊าซธรรมชาติที่ 24.82 บาท ต่อกิโลกรัม ภายในปี 2556 โดยมอบให้ กบง. รับไปพิจารณาแนวทางการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน เมื่อคำนึงถึงผลกระทบต่อภาระค่าครองชีพของประชาชน ฝ่ายเลขานุการฯ จึงขอเสนอแนวทางการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน โดยปรับขึ้นเดือนละ 0.50 บาทต่อกิโลกรัม ทั้งนี้ การปรับราคาเดือนละ 0.50 บาท ต่อกิโลกรัม จะมีผลทำให้ราคาก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนสะท้อนต้นทุนโรงแยกก๊าซที่ 24.82 บาทต่อกิโลกรัม ในเดือนตุลาคม 2557
6. เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2556 คณะอนุกรรมการบรรเทาผลกระทบฯ ได้พิจารณาเกณฑ์การช่วยเหลือ ผู้ได้รับผลกระทบทั้งในส่วนของครัวเรือนรายได้น้อย และร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร สรุปได้ดังนี้
6.1 ครัวเรือนรายได้น้อย (1) ผู้ใช้ถังขนาด 4 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือ 1 ถังต่อเดือน (2) ผู้ใช้ถังขนาด 7 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือ 2 ถังต่อ 3 เดือน และ (3) ผู้ใช้ถังขนาด 11.5, 13.5 และ 15 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือ 1 ถังต่อ 3 เดือน
6.2 ร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร (1) ผู้ใช้ถังขนาด 4 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 37 ถังต่อเดือน (2) ผู้ใช้ถังขนาด 7 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 21 ถังต่อเดือน (3) ผู้ใช้ถังขนาด 11.5 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 13 ถังต่อเดือน (4) ผู้ใช้ถังขนาด 13.5 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 11 ถังต่อเดือน และ (5) ผู้ใช้ถังขนาด 15 กิโลกรัม ได้รับการช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 10 ถังต่อเดือน
มติของที่ประชุม
1. รับทราบความก้าวหน้าของแผนการดำเนินการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือน
2. เห็นชอบให้ขยายระยะเวลาตรึงราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนที่ 18.13 บาทต่อกิโลกรัม จากเดิมถึงวันที่ 30 มิถุนายน 2556 เป็นถึงวันที่ 31 สิงหาคม 2556
3. เห็นชอบปรับราคาขายปลีกก๊าซ LPG ภาคครัวเรือนขึ้นเดือนละ 0.50 บาทต่อกิโลกรัม
4. เห็นชอบเกณฑ์การช่วยเหลือ ดังนี้
4.1 ครัวเรือนรายได้น้อย ช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 6 กิโลกรัมต่อเดือน หรือไม่เกิน 18 กิโลกรัมต่อ 3 เดือน
4.2 ร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร ช่วยเหลือตามการใช้จริงแต่ไม่เกิน 150 กิโลกรัมต่อเดือน
ทั้งนี้ ผู้ได้รับการช่วยเหลือสามารถใช้ถังได้ทุกขนาด แต่ไม่เกิน 15 กิโลกรัม